Qarshidan Qurban bayrami gelir. Bayramin yaxinlsahmasi bazarda suni qiymet artimina bir qeder de stimul verib. Artiq rayonlardan mal-qara getiren saticilar qiymetleri nece artiracagi barede dushunurler. Bashqa mehsullar, esasen de bayramda telebat artan mallarin qiymetleri her gun deyishmekdedir. Bahalashma bayram ehval-ruhiyyesini yashamaga imkan vermir. Bu meqama toxunan ekspertler qeyd edirler ki, bashqa olkelerde bayram oncesi qiymetlerde endirimler mushahide olunur. Olkemizde bunun eksinin bash vermesi ne ile elaqedardir? Umumiyyetle, dovlet bazara nece nezaret edir? Bu suallarla Az. Marketinq cemiyyetinin icraci direktoru Fuad Aliyeve muraciet etdik.
Fuad bey, siz Qurban bayrami ile elaqedar bahalashma barede ne dushunursunuz?
Umumiyyetle, maya deyeri ve satish qiymeti arasinda keskin ferq olmali deyil. Hemcinin qiymetlerin suni qaldirilmasi bayramin felsefesine de ziddir. Mence eksine, qiymetler dushmelidir. Cunki, bu erefede aliciliq qabiliyyeti daha da artacaq. Saticilar qiymet teyin etmekde azaddirlar. Lakin oz aralarinda razilashdirilaraq qiymetleri qaldirmaq istehlakcilarin huquqlarinin pozulmasi demekdir ve buna ciddi cerime dushur.
Peygember doneminde Medine sheherinin gireceyinde bir qrup insan shehere gelen mallarin hamisini alib, ozleri merkezde istedikleri qiymete satirdilar. Bu xeberi eshiden peygember tez bir zamanda bunu qadagan edib qarshisini almishdir. Inhisarciliq hem qanunla yolverilmez, hem de dinimize gore beyenilmeyen bir haldir. Bes bugun bizde bu sahede hansi tedbirler gorulur?
Muselman teshkilatlar xalqa muraciet edib, saticilar qiymetleri qaldirmasinlar. Kend teserrufati Nazirliyinin iqtisadiyyat shobesinin melumatina gore ise bazardaki pishtaxtalari ve yol kenarindaki sallaqxanalari zebt eden alvercilere onlarin tesir etmek imkanlari mehduddur. Bu ishle diger orqanlar meshgul olmalidirlar. Ilk once ise bayram gunlerinde qiymetlere tesir etmek ucun yalniz yarmarkalarin imkanlarinin artirilacagini ved edir. Oz qazancini daha da artirmaq isteyen qruplar mallari deyerinden bir nece defe baha satirlar. Menin qenaetim ise beledir ki, inhisarcilarin emellerinin qarshisini artiq inzibati yollarla almaq mumkun deyil. Onlar baresinde ciddi sanksiyalar tetbiq olunmalidir. Inhisarcilar Amerika ve diger olkelerde oldugu kimi cinayet mesuliyyetine celb edilmelidir.
Mehsullarin temizliyine nezaret nece teshkil olunub?
Iqtisadi Inkishaf Nazirliyinin muvafiq departamenti bununla ciddi meshgul olmalidir. Etin uyqunluq sertifikati olmali ve bu ishe ekspertler tam nezaret etmelidirler. Ehalinin saglam ve gigiyenik cehetden temiz mehsulla temin olunmaq haqqi var.
Umumiyyetle, qurban bayraminda mal-qaranin kutlevi suretde kesilmesinden hansi iqtisadi xeyir elde etmek olar?
Kesilen heyvanlarin ceki odenseydi, dovlet budcesine kulli miqdarda pul daxil olardi. Pullar EDV seklinde toplanardi. Camaat kutlevi sekilde mal-qarani yalniz bu erefede kesdirir. Budce gelirlerinin 100%-i camaata catmasa da, hec olmasa 25% catar. Bu da ehalinin umumi rifah halinin yasxilashmasina sebeb olardi.
Sonda Fuad bey, bu cetin iqtisadi sheraitde xalqimiza ne arzu ederdiniz?
Once men bir muselman kimi cox isteyerdim ki, insanlar bayramin sheri tereflerine reayet etsinler. Imkanli sexsler terefinden kesilen qurbanlar esasen ehtiyasi olanlara paylansin. Bununla da az da olsa, cemiyyetde iqtisadi balansi bir nece gunluk olsa bele tenzimleye bilerler. Allah her kesin kesdiyi qurbanlari qedul etsin inshaAllah.
Maraqli musahibeye gore cox saq olun!
«Dəyərlər» Dini Jurnalistika Məktəbinin dinləyicisi
Gunel Huseynli
Комментариев нет:
Отправить комментарий