("Təfsiri -nümunə" kitabına əsasən)
Heç bir şübhə yoxdur ki, İlahi verdiyi nemətlərə görə bizim şükr etməyimizə ehtiyac duymur. Və əgər şükr etməyi tövsiyə edibsə də, o da bir ali tərbiyə məktəbi deməkdir.
Əsas odur ki, görək şükrün həqiqətini başa düşürük yoxsa, yox?
Şükrün həqiqəti təkcə dildə "Əlhəmdulilləh" demək deyildir. Şükr etmək üç mərhələdən ibarətdir. Birinci mərhələdə diqqətlə bu nemətləri verənin kim olduğu haqqında düşünək. Bu diqqət, iman və məlumat şükrün birinci mərhələsidir. Və ondan sonra dil mərhələsi gəlir. Yəni şükrü dilimizə gətirək. Lakin ondan ali mərhələ əməl mərhələsidir. Əməli şükr odur ki, düzgün fikirləşib, hər bir nemətin bizə nə məqsəd üçün verildiyini başa düşək və bu şükrü əməldə həyata keçirək.
Siz nə vaxtsa, Allahın bizə verdiyi nemətlər haqqında heç fikirləşmisinizmi? Niyə Allah bizə göz verib və ya niyə eşidirik və danışa bilirik? Görəsən ona görədirmi ki, bu dünyada İlahinin əzəmətini görək və həyat yolunu tanıyaq və bu yolda təkamülə addım ataq? Haqqı dərk edək və batillə mübarizə aparaq? Bu suallar haqqında düşünməyə dəyər.
Əgər İlahinin verdiyi bu böyük nemətləri haqq və ədalət yolunda istifadə etmişiksə, bu əməli şükürdür. Və əgər bizim xarakterimizdə qürur, özünəpərəstlik, qəflət yaranarsa, bu Allahdan uzaqlaşmaq və eynilə küfr aparmış olar.
Şükrü belə də izah edə bilərik ki, bu – varlığın ixtiyarında olan nemətlərdən öz inkişafı yolunda istifadə etməsidir. Məsələn, təsəvvür edin ki, bir bağban bağın müəyyən bir yerində yaxşı yarpaq açan, meyvə gəritən ağaclara daha çox diqqət edir, görür ki, bu ağaclar da onun səylərinin qarşılığını veririlər – nə qədər çox qulluq etsə, bir o qədər çox meyvə verirlər. Və bu o deməkdir ki, bu ağaclar ona olan bu diqqət və şəfqətlərə, bağbanın sevgisinə layiqdirlər. Lakin bağın başqa tərəfində bəzi ağaclar vardır ki, büzüşmüş və az yarpaqlı, gülsüz, kölgəsizdirlər və bu nemətlərə küfr etmək səbəb olacaqdır ki, bağban onlara qarşı az meyl və diqqət göstərsin. Və bu vəziyyət davam edənə qədər də belə olacaqdır. Onlar münbit torpaq, gübrə və suvarmalara baxmayaraq, nə meyvə vermiş, nə də gül açmışdılar.
Həyatda insanların da vəziyyəti buna bənzəyir. Ancaq bu fərqlə ki, ağacın necə inkişaf edəcəyinə ixtiyarı yoxdur və onların inkişafı təbii şəraitdən çox asılıdır. Amma insanlar iradə, ixtiyar, şəriət təlim və tərbiyyəsindən istifadə edərək düz yola qədəm qoya bilərlər və onlara verilən nemətlərdən düzgün bəhrələnə bilərlər.
Həzrət Əli (ə) «Nəhcül-Bəlağə»də buyurur: "O vaxt ki, Allah neməti sizə verir, çalışın ki, şükrlə qalan nemətləri də özünüzə cəlb edəsiniz, nəinki az şükr etməklə onları özünüzdən uzaqlaşdırasınız".
Bu mövzuya da diqqət edək ki, nemətlərə görə təkcə Allahdan təşəkkür etmək kifayət deyildir. O nemətlərə çatmağa kömək edənlərə də təşəkkür etmək lazımdır ki, bu yolla onların zəhmətinə qarşılıq vermiş olarsan və onları xeyr işlər görməyə təşviq edəsən. İmam Əli ibn Hüseyndən (ə) gələn bir hədisdə deyilir: "Qiyamət günü olanda Allah bəzi bəndələrinə deyəcək: "Filan şəxsə təşəkkür etmisən?". O da deyəcək: «Pərvərdigara! Mən Sənin şükrünü yerinə yetirdim». Sonra İmam (ə) buyurdu: "Sizlərdən ən çox şükr edənləriniz o kəslərdir ki, hamıdan çox insanların şükrünü (təşəkkürünü) yerinə yetirir".
İlahi şükr edənlərə nemətlərini artırmağı vəd edib. Bu o demək deyil ki, onlara təkcə yeni maddi nemətlər verəcəkdir. Əslində elə şükr etmək bacarığı, Allaha olan xüsusi diqqət və o müqəddəs varlığa hiss etdiyimiz eşq özü bir böyük nemətdir ki, insan nəfsini tərbiyə edir və onları İlahi tövsiyələrə itaət etməyə sövq edir. Bəlkə də şükr Allahı daha çox tanımaq yoludur?
Beləliklə bu nəticəyə gələ bilərik ki, o kəs ki, ixtiyarında olan nemətlərdən qüdrət əldə etmək, zülm etmək yolunda istifadə edərsə, deməli bu nemətlərə layiq deyildir. Ancaq o kəs ki, bunlardan haqqı və ədaləti icra etmək yolunda istifadə edərsə, deməli o, bu nemətlərə həqiqətən də layiqdir. Və çalışaq ki, həyatda əməli şükr edib, ilahi nemətlərindən daha çox bəhrələnək! Amin!
«Dəyərlər»
Комментариев нет:
Отправить комментарий