четверг, марта 13, 2008

Ləkələnməyən PR

Bismilləhir Rəhmanir Rəhim!
Bir zaman oxuduğum kitablardan birində nəql olunurdu ki, şah Abbasın bir ənənəsi varmış, - şah verdiyi əmr və fərmanların icrasının vəziyyətini, öz rəiyyətinin (xalqının) həqəqi durumunu öyrənmək məqsədilə özünün yaxın ətrafından bir neçə nəfərlə dərviş paltarı geyinərək (təbii tanınmamaqdan və müşahidələrinin reallığı əks etdirə bilməsi üçün) çıxarmış camaatının içinə. Öz rəiyyətinin durumunu bizzat özü araşdırar, xalqının onun özü və yürütdüyü idarəetməsinə, verdiyi əmr və fərmanlara qarşı münasibətini öyrənərmiş.
İctimai rəyin öyrənilməsinin bu arxaik formuluna indi də tez-tez üz tutanlar var, lakin qəsdləri, niyyətləri şah Abbasınkı kimi deyil. Dövrümüzdə bu formul əski xalisliyindən uzaqlaşdırılaraq real ictimai rəyi dəyərləndirmək üçün deyil, bir çoxları tərəfindən yalnız imicmeykerləri tərəfindən seçki ərəfəsində ictimai rəyi yanıltmaq və onu öz istəyinə müvafiq formalaşdırmaq üçün bir PR (PR-public relations-ingilis dilindən tərcümədə mənası "ictimaiyyətlə əlaqələr" olan fəaliyyət növüdür. Son iki əsrdə marketinqin bir tədqiqat sahəsi kimi meydana çıxsa da, həm də ictimai fəaliyyətin bu növü kimi, son zamanlarda geniş miqyasda seçkilər öncəsi təbliğatın aktiv fazasına çevrilməkdədir) aləti kimi istifadə edirlər.
Son zamanlar xalq, ölkə vətəndaşları, camaat kimi ibarələrin yeni qarşılığı daha tez-tez işlədilməyə başlanıb - QARA CAMAAT. Qara camaat deyiləndə, əsasən sadə, hüqüqları daim tapdanan, sosial durumu dözülməz olan (amma "Azərbaycan xalqı dözümlü xalqdır" deyə dözdürüblər bu xalqa), maariflənmədiyindən müdafiə mexanizmlərindən xəbərsiz olan insanlar toplumu nəzərdə tutulur. Son zamanlar bu qara camaatın müşkülləri azmış kimi, üstünə biri də yüklənib. Bu, yaşadığı ölkədə adambaşına borclarının 270 dollara çatmasıdır. Belə ki, İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzinin məlumatına əsasən, bu rəqəm artıq real göstərici rolunu oynamaqdadır.
Son bir ildə qonşularımızın hamısı prezident seçkilərində öz seçimlərini etdilər. Hərçənd ki, bəzilərində seçim yox, təyin etsələr də belə, prezidentləri bir yölla müəyyən edildi (Gürcüstan, Ermənistan və Rusiya örnəyində). Onlarda da şahlığa iddialılar öz camaatları ilə seçki ərəfəsində görüşdülər, çoxlu vədlər verdilər. Amma məni düşündürən bir ayrı nüansdır. Bizim seçimimiz hələ qarşıdadır və bizdə də hər dəfə olduğu kimi prezident, prezidentliyə potensialı olan və olmayanlar qara camaatı xatırlayacaq, onların görüşünə tələsəcəklər. Görən bu dəfə camaatı qara günə qoyanlar bu qaranlığın sirrlərindən danışacaqlarmı? Görən deyəcəklərmi ki, bu 270 $ hardan və necə yaranıb və onun taleyi necə olacaq? Görən deyəcəklərmi ki, dediklərinə görə 37% göstərici ilə iqtisadi inkişafına görə dünyada lider olan şanlı və qüdrətli ölkəmizin bu 270 $-ın altından çıxmağa şanı və qüdrəti çatacaqmı?

Nə isə, suallara davam etsək PR-mız ləkələnər. Qara camaatımıza ağ günə çıxmaq arzusu ilə Allaha əmanət olun!
Mehdi Fərəc,
İmam Sadiq (ə) adına İslam Maarifi Akademiyası
«Dəyərlər» Dini Jurnalistika Məktəbinin dinləyicisi

Комментариев нет: