Artıq bir neçə gündür ki, futbol üzrə 13-cü Avropa Çempionatı (AÇ) start götürüb. Avstriya və İsveçrənin ev sahibliyi etdiyi cempionatda bir-birindən maraqlı oyunlar seyr edilməkdədir. Sözsüz ki, əsas diqqət yenə də favorit komandalara yönəlib və 29 iyunda keçiriləcək final oyununda yeni Avropa çempionunun adı məlum olacaq. Bununla bağlı olaraq bu çempionat haqqında bəzi maraqlı məlumatları nəzərinizə çatdırırıq.
Belə ki, ilk dəfə AÇ keçirmək ideyası 1927-ci ildə fransiz Anri Delone tərəfindən irəli sürülmüşdür. 1954-cü ildə UEFA yarandıqdan sonra bu ideyanın reallaşması istiqamətində ciddi addımlar atılmağa başlanmışdır. Uzun sürən müzakirələrdən sonra 1958-ci il iyun ayının 6-da tarixi qərar qəbul edilmiş və ilk cempinatın 1960-cı ildə kecirilməsi qərara alınmışdır. İlk cempionat Fransada 4 komandanın iştirakı ılə keçirilmiş və keçmiş SSRİ komandası ilk Avropa cempionu olmuşdur. Xatırladaq ki, 1980-ci ilə qədər komandalar qrup mərhələsində play-off mərhələsindən sonra cempionata vəsiqə qazanırdılar ki, bu da 4 komandanın iştirakı ilə gerçəkləşirdi. İlk dəfə olaraq 1980-ci ildən etibarən qrup mərhələsinin qalibləri və cempionatı təşkil edən ölkə 8 komanda olmaqla mübarizəyə başlayırlar. Bu say hesabı 1996-cı ildə ingiltərədə kecirilən növbəti cempıonatda 16-ya çatır. Bu isə Sovet İttifaqı, Yuqoslaviya və Cexoslavakiyanın parcalanması ilə əlaqədar olur. 2000-ci ildə ilk dəfə olaraq cempionat 2 ölkəyə: Belçika və Hollandiyaya tapşırılır. Digər maraq doğuran məqamlar:
1. AÇ ilk rəsmi secmə oyunu SSRİ və Macarıstan(3:1) arasinda 1958-ci ildə Moskvada keçirilib.
2. AÇ tarixində ilk qolun müəllifi SSRİ və «Spartak» komandasının hücumusu İlyin (4 dəq) Macarıstan komandasınin qapısından keçirmişdir.
3. Bir turnirdə ən çox qol vuran oyunçu Platini. AC- 84-də 5 oyuna 9 qol.
4. Həm futbolçu. həm də məşqci kimi AÇ olan yeganə futbol adamı millimizin baş məşqçisi Berti Foqtsdur. AÇ 72-də oyunçu, AÇ-96 da məşqçi kimi.
5. Keçmiş Cexoslavakiya komandasının qapıçısı Staho qol vuran yeganə qapıçıdır AC 60 da İrlandiyanın qapısına 11 metrəlik cərimə zərbəsi ilə.
6. Keçmiş AFR millisinə başçılıq edən Helmut Şön həm Avropa (1972), həm də Dünya (1974) çempionu olan yeganə məşqçidir.
7. Təşkilatcı ölkələrdən yalnız 3-ü AÇ-nu ola biliblər: İspaniya (1964), İtaliya (1968), Fransa (1984).
8. AÇ tarixində yalnız bir dəfə tarixində yalnız bir dəfə finalçı püşk vasitəsilə müəyyən olunub. AÇ-68-də İtaliya millisi SSRİ-ni məhz bu yolla finala vəsiqə qazanmasına mane olub. Xatirladaq ki, o dövrdə oyun sonrası 11 metrlik cərimə zərbələri tətbiq olunmurdu.
9. AÇ tarixində yalnız bir dəfə -1968-ci ildə İtaliya və keçmiş Yuqoslaviya komandaları arasındakı oyun 2 dəfə keçirilib.
10. AÇ-nın final turnirində ilk het-trik edən futbolçu alman Diter Müller 1976-cı illdə Yuqoslaviyanin qapısına (3 qol) vurub.
11. Anton Ondruş (Çexoslavakiya) Hollandiya ilə AÇ-76-nin yarımfinal oyununda (3:1) ilk avtoqol müəllıfi olmuşdur.
İmam Sadiq (ə) adına İslam Maarifi Akademiyası
«Dəyərlər» Dini Jurnalistika Məktəbinin dinləyicisi
Комментариев нет:
Отправить комментарий