четверг, апреля 10, 2008

İSLAM BANK SİSTEMİ SOSİAL ƏDALƏT PRİNSİPİ ƏSASINDA İŞLƏYİR

Azərbaycan Marketinq Cəmiyyəti və “Gənclərin elmi-mədəni inkişafi” (GƏMİ) ictimai birliyinin təşəbbüsü ilə Islam İnkişaf Bankının eksperti doktor Ausaf Əhmədlə gənclərin görüşü olmuşdur. Son zamanlar İslam Bank sisteminə artan marağı və bu sahədə məlumat qıtlığını nəzərə alaraq görüş xüsusi əhəmiyyət kəsb edirdi. Qonaq gəncləri maraqlandıran bir sıra suallara cavab verdi:
- Bu sizin Azərbaycana birincı səfərinizdirmi?
- Buraya ikincı dəfədir ki gəlirəm. Birincı səfərim Azərbaycan Marketinq Cəmiyyətinin dəvəti ilə olmuşdu. Cəmiyyətin təşkil etdiyi seminarın mövzusu “Azərbaycanda İslam bankçılığının təşkili” idi. Ikinci səfərimin məqsədi isə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti ilə birgə “İslam bankçılığınin İqtisadi və Bank prinsipləri” mövzusunda treninq keçirmək idi. Bu tədbir də keçən dəfəki kimi uğurla həyata keçdi.
- Sizcə Azərbaycanda İslam İqtisadiyyatına maraq nə dərəcədədir?
- Məncə iki ay ərzində iki tədbir keçirilibsə və bunun təşəbbüskarı və təşkilatçıları siz özünüz olmusunuzsa, bu artıq bu sahəyə marağın göstəricisidir.
- İslam maliyyə sisteminin fərqli cəhətləri hansılardır?
- Müasir maliyyə sistemləri Qərb sivilizasiyası çərçıvəsində yaranıb və inkişaf edib. İslam konsepsiyasının əsas fərgi ondan ibarətdir ki, burada banklar faiz əsasında deyil, gəlirin bölüşdürülməsi prinsipi ilə fəaliyyət göstərir. Hesab olunur ki, faiz istismari xarakter daşıyır və gəlirlər bərabər bölüşdürülmür. Islam bank sistemi isə sosial ədalət prinsipi əsasında qurulub.
- Bu prinsipləri bir az açıqlaya bilərsinizmi?
- Qeyd etdiyim kimi, islami banklar mənfəətin bölüşdüruıməsi prinsipi ilə işləyir. Bu prinsiplər islam aləmində hər zaman olub, sadəcə olaraq artıq müasirləşdirilib praktikada tətbiq olunur. Bu əsasən iki yolla həyata keçirilir:
Müzaribə - burada, I tərəf (yəni bank) vəsait və ya resurslar verir. II tərəf (yəni müştəri) həmin vəsaiti işlədir və sonda mənfəəti bölüşdürürlər.
Müşarakə - burada hər iki tərəf işə sərmayə qoyur, əldə olunan mənfəəti bölürlər. Hər iki halda mənfəət əldə olunmasa, tərəflərin ikisi də zərər çəkir.
- Bəs bank özünü hansı yollarla ayaqda saxlayır? İlkin resursları necə əldə edir?
- Insanlar öz pullarını depozit kimi, əmanət kimi banka qoya bilərlər. Burada da əmanət hesabları iki cür olur.
I-investisiyaya icazə verilən hal. Müştərinin pulu bank tərəfindən istifadə edilə bilər. Burada müştəri bankın əldə etdiyi gəlirə şərik olduğu kimi, ziyana da şərik olur.
II-investisiyaya icazə verilməyən hallar - burada müştərinin pulu toxunulmaz qalir.
Söhbətə qatılan “Gənclərin elmi-mədəni inkişafi” (GEMİ) ictimai birliyinin sədri Sərdar Yusifoğlu qonağa “Azərbaycan gəncləri islam bankçılığı sahəsində nə dərəcədə məlumatlıdırlar?” sualı ilə müraciət etdi.
- Mən Azərbaycan dilini yaxşi bilmədiyimdən bunu dəqiq deyə bilmərəm. Amma hər iki tədbirdə aktiv iştiraklarına görə hiss edirəm ki, gənclərin bu sahəyə maraqları böyükdür.
Qonaq burada medianın rolunu da xüsusi qeyd edərək bildirdi ki, bu sahədə maariflənməni artırmaq üçün media işçiləri aktiv olmalı, cəmiyyəti mütəmadi olaraq məlumatlandırmalıdırlar. «Yaxşi haldır ki, gənclər arasında dinə maraq var. Ümidvaram ki, bu tendensiya davam edəcək» - deyə cənab Əhməd vurğuladı.
Marketinq Cəmiyyətinin icraçı direktoru Fuad Əliyev də qonağın dediklərinə dəstək olaraq söylədi ki, mediani cəlb etmək üçün qeyri-hökumət təşkilatları da bizə kömək etməlidirlər. Sonra o, qonaqdan islam maliyyəsinin inkişafı üçün hansı tədbirlər görmək lazım olduğu haqda soruşdu.
- Bu işlə təkcə 1-2 təşkilat deyil, kütləvi şəkildə məşğul olunmalıdır. Geniş hərəkat olsa, bu daha da effektiv olar.
Qonaq artıq Tatarıstanda İslam Maliyyə Şirkətinin fəaliyyət göstərdiyini qeyd etdi.
Səmimi söhbət formasında keçən gorüşdə Ausaf bəyin həyat yoldaşı Nurussabah xanım da iştirak edirdi. Xanim İcərişəhərdəki tarixi abidələri, məscidləri xüsusi bəyəndiyini söyləyərək Azərbaycanın qədim islami köklərə malik olduğunu vurğuladı.
Sonda qonaq Azərbaycana yenə gələcəyini vəd edərək, gənclərlə görüşdən məmnun olduğunu söylədi.


Günel Hüseynli,
İmam Sadiq (ə) adına İslam Maarifi Akademiyası
«Dəyərlər» Dini Jurnalistika Məktəbinin dinləyicisi



Комментариев нет: